Công nghệ phát triển, kéo theo sự thay đổi toàn diện cuộc sống thường nhật. Thương mại điện tử ngày càng tỏ ra lợi thế, đe dọa sự tồn vong của kiểu kinh doanh nhỏ lẻ truyền thống, trong đó có các hiệu sách.

Những năm 2010, mô hình các nhà sách trực tuyến tại nước ta nở rộ và đạt được lượng khách đáng kể. Với nhiều ưu điểm riêng mà đặc thù hơn cả là giúp độc giả tiết kiệm khá nhiều thời gian đi mua sách, nhà sách trực tuyến dần trở thành cần thiết của một bộ phận độc giả, nhất là những người có nhịp sống công nghiệp bận rộn.

Trước nguy cơ mất dần vị thế, mất dần thị trường, các nhà sách truyền thống đã ra sức chuyển đổi cách thức kinh doanh: Vừa tận dụng sức mạnh của kỹ nghệ, của hình thức kinh doanh trực tuyến, vừa tạo sự thân thiện, gần gũi hơn với độc giả qua không gian đọc được cải thiện nhiều mặt, lại vừa bán sách tại quầy, vừa giao sách đến tận nơi mà khách hàng yêu cầu.

Công tác truyền thông cho ấn phẩm mới được đẩy mạnh trên các website cũng như trang fanpage của nhà sách. Các hiệu sách truyền thống cũng chú ý đến việc tương tác với độc giả thông qua các trang mạng, lắng nghe phản hồi của độc giả để từ đó tìm hiểu gu sách của khách hàng.

Không chỉ thường xuyên thay đổi cách trang trí không gian, bài trí sách, các nhà sách còn dành sự trân trọng đối với khách hàng khi thiết kế nơi đọc để độc giả thoải mái ngồi đọc sách, dù không mua. Các hiệu sách truyền thống dần tự làm mới để tạo ra không gian đa dạng, nơi mà ở đó, độc giả có thể vừa mua sách vừa ngắm cảnh, vừa có không gian yên tĩnh đọc sách, lại vừa có thể gặp gỡ bạn bè, chia sẻ về sách.

Như vậy các chủ hiệu sách cũng ngày càng chú trọng đến thể nghiệm của độc giả, cũng như chức năng xã giao của hiệu sách. Nhiều độc giả cho rằng, không gian hiệu sách ngày càng khá, người bán sách lại thân thiện, cởi mở với khách hàng. Vì thế, thưởng thức cà phê và đọc sách trong hiệu sách có thể nói là một trong những quãng thời gian hạnh phúc.

Ở Hàn Quốc, các hiệu sách truyền thống luôn trong tâm thế thay đổi để độc giả có nhiều lý do đến và ở lại lâu hơn. Theo đó, không gian cho văn hóa đọc cũng là không gian của phòng tranh nghệ thuật, của các buổi workshop. Chủ các hiệu sách truyền thống tin rằng, sự kết hợp này là giải pháp hữu hiệu giúp các hiệu sách truyền thống có thể cạnh tranh với các cửa hàng sách online cũng như sự phát triển của sách điện tử (ebook).

Vào cuối năm 2015, làng sách thế giới được một dịp xôn xao khi Amazon - website bán sách online vào loại hàng đầu thế giới, đã khai trương cửa hàng sách "thực" đầu tiên tại bang Seattle (Hoa Kỳ) sau hơn 20 năm kinh doanh trực tuyến. Dù còn nhiều điều đáng bàn xung quanh sự kiện này, nhưng cho thấy một tín hiệu mới, tràn đầy tương lai của hiệu sách truyền thống.

Sự ra đời của Đường sách Nguyễn Văn Bình (TP.HCM), cũng như các đường sách tại một số địa phương khác là biểu hiện sống động cho sự hồi sinh của nhà sách truyền thống, bên cạnh việc xuất hiện hàng loạt hiệu sách thế hệ mới của các đơn vị kinh doanh sách tư nhân như thành phố sách, cà phê sách.

Hiệu sách truyền thống là những địa chỉ diễn ra nhiều sự kiện ra mắt sách mới, giới thiệu sách mới, tọa đàm về sách, thậm chí là các buổi nói chuyện về các vấn đề văn hóa, lịch sử, triết học, kinh tế, rất thu hút độc giả, nhất là các bạn trẻ. Đáng chú ý, các sự kiện này thường được quảng bá trước thông qua mạng xã hội.

Có thể nói, hiệu sách truyền thống đang có những bước thay đổi đáng nể nhằm phục vụ tốt nhất nhu cầu độc giả, góp phần nâng cao văn hóa đọc.

Trần Xuân Tiến
* Nguồn: Doanh Nhân Sài Gòn